کریستوفر نولان را بیشتر با بیخوابی میشناسیم.فیلمی زیبا و یکدست با بازیهای به یادماندنی آل پاچینو و رابین ویلیامز.اما memento بدون شک متفاوت ترین فیلم این کارگردان انگلیسی است.
فیلم memento از اجزا پراکنده حقیقت تشکیل شده. فیلم با صحنه ای از یک قتل شروع میشود. Leonard Shelby با بازی Guy Pearce عکس مردی را در دست گرفته که در زیر آن نوشته شده: تدی . به دروغهای او گوش نکن. این مرد خودش است. اورا بکش. و میبینیم که در صحنه بعدی Leonard Shelby تدی را میکشد.این سکانس اولین تکه یک پازل است .

Leonard Shelby مردی است که حافظه موقت ندارد. به این معنی که هیچ خاطره ای بیشتر از دو یا سه دقیقه در ذهنش نمی ماند. تمام سکانسهای فیلم عملا بین هر خود آگاهی تا فراموشی کامل Shelby شکل میگیرند. آنهم به شکل فلاشبکهایی که فیلم را از آخر به اول روایت میکنند. ساختار فیلم به گونه ای است که اگر شما یک تکه این پازل را نبینید در درک روند کلی فیلم و شناختن شخصیتها به شدت دچار مشکل خواهید شد
. در سکانسهای بعدی میبینیم که Shelby برای به یاد آوردن اشخاص ، مکانها و مسائلی که با آنها روبه روست روش خاصی را ابداع کرده است. تمام بدن Shelby پوشیده از خال کوبی است. هر چیزی که از نظر Shelby اهمیت دارد به شکل یک نوشته جدید بر روی بدنش نقش میبند و او با مرور این خال کوبی ها تکه های فراموش شده حافظه اش را ترمیم میکند. علاوه بر آن Shelby از تمام افرادی که با آنها رابطه پیدا میکند عکس میگیرد ودر زیر هر عکس بر داشت شخصی خود را از شخصیت آنها مینویسد. در هر فراموشی جدید او عکسها را دوباره مرور میکند تا بفهمدکه در آن لحظه با چه آدمی روبه روست. این نوشته های زیر عکس در برخوردهای مختلف Shelby با این افراد به تدریج تکمیل میشود و دیدگاه او را نسبت به سایر شخصیتها نشان میدهد.

در سکانسهای بعدی میفهمیم که زن Shelby به وسیله فردی به نام John.G کشته شده. و تازه میفهمیم که هدف Shelby از رابطه با سایر شخصیتهای فیلم پیدا کردن قاتل همسرش است.

فیلم memento به تقابل دو مفهوم واقعیت و حقیقت میپردازد. در یکی از صحنه های فیلم Shelby مفهوم واقعیت را کاملا بی اعتبار میداند و در درستی نتایجی که ازحواس انسان به دست می آید شک میکند. در عوض ثبت دقیق حقایق را راه حل خود میداند . او میگوید که نیازی برای به خاطر آورن و تحلیل چیزها ندارد و فقط ثبت دقیق حقایقی که در اطرافش میگذرد کافی است. راه حلی که در روند فیلم به بن بست میرسد.

در پایان باید گفت که فیلم memento فیلمی است بسیار پیچیده. پیچیدگی فرمی به شکل استادانه ای در ساختار روایی فیلم تنیده شده و به هیچ وجه یک بار اضافی بر روند کلی فیلم نیست. شاید این فیلم را بتوان نمونه درخشانی از یک تدوین عالی به حساب آورد.

memento